Vàng Và Bạc Trong Thời Đại Mới Florida Cho Phép Dùng Làm Tiền Tệ
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy biến động, với áp lực lạm phát, nợ công gia tăng và những lo ngại về sự ổn định của tiền pháp định, vàng và bạc đang ngày càng khẳng định vai trò là tài sản trú ẩn an toàn và là một phần quan trọng của hệ thống tiền tệ. Các động thái lập pháp gần đây ở Hoa Kỳ, đặc biệt là tại Florida, cùng với những thay đổi chính sách ở Việt Nam, đang định hình lại triển vọng của kim loại quý trên cả thị trường quốc tế và trong nước.
Vàng và Bạc Trở Lại: Xu Hướng “Tiền Tệ Vững Chắc” Toàn Cầu
Khái niệm “tiền tệ vững chắc” – nơi giá trị của tiền được neo vào một tài sản hữu hình thay vì chỉ dựa vào sắc lệnh của chính phủ – đang dần trở lại. Florida, với việc Thống đốc Ron DeSantis ký ban hành Đạo luật Hạ viện 999 (HB 999) vào ngày 27 tháng 5 năm 2025, đã trở thành bang lớn đầu tiên công nhận tiền vàng và tiền bạc là tiền tệ hợp pháp. Đạo luật này, dự kiến có hiệu lực vào ngày 1 tháng 7 năm 2026, phản ánh một xu hướng rộng lớn hơn ở Hoa Kỳ nhằm bảo vệ người dân khỏi sự mất giá của đồng đô la Mỹ và cung cấp một giải pháp thay thế hữu hình cho tiền pháp định.
Mặc dù HB 999 không bắt buộc các doanh nghiệp tư nhân phải chấp nhận vàng và bạc trong giao dịch, nhưng nó miễn trừ các giao dịch kim loại quý đủ điều kiện khỏi thuế bán hàng và thuế lãi vốn của bang, tạo ra một ưu đãi đáng kể cho các nhà đầu tư và nhà sưu tập. Động thái này của Florida không phải là cá biệt; các bang khác như Utah, Wyoming và Oklahoma cũng đã thực hiện các bước tương tự, báo hiệu một sự đánh giá lại tập thể về tài sản tiền tệ truyền thống và mong muốn tự chủ tài chính lớn hơn.
Hoa Kỳ từng hoạt động theo tiêu chuẩn vàng, nhưng đã chuyển sang hệ thống tiền pháp định vào năm 1971. Những người ủng hộ luật mới của Florida lập luận rằng việc loại bỏ tiêu chuẩn vàng đã dẫn đến sự suy giảm đáng kể sức mua của đồng đô la. Hơn nữa, việc Cục Thuế vụ (IRS) phân loại vàng là “đồ sưu tầm” vào năm 1974 đã khiến việc bán vàng phải chịu mức thuế lãi vốn cao nhất, làm giảm sức hấp dẫn của nó như một phương tiện trao đổi.
Hiến pháp Hoa Kỳ cho phép các bang “biến tiền vàng và bạc thành tiền tệ để thanh toán các khoản nợ”. Điều khoản này là nền tảng pháp lý cho các đạo luật cấp bang như của Florida, cho phép họ khẳng định chủ quyền về tiền tệ và tạo ra một đối trọng với chính sách tiền tệ liên bang.
Tác động thực tế và lợi ích kinh tế
Việc miễn thuế lãi vốn của bang đối với các giao dịch kim loại quý ở Florida mang lại lợi thế tài chính đáng kể cho các nhà đầu tư và cá nhân nắm giữ kim loại quý như một biện pháp phòng ngừa lạm phát. Điều này cũng có thể thu hút các cửa hàng tiền xu và đại lý kim loại quý đến Florida, thúc đẩy cạnh tranh và mang lại giá cả tốt hơn cho người tiêu dùng.
Tuy nhiên, việc chấp nhận vàng và bạc trong giao dịch hàng ngày vẫn còn nhiều thách thức do tính tự nguyện và các rào cản hậu cần như xác minh tính xác thực và định giá theo thời gian thực. Sự phát triển của các nền tảng thanh toán điện tử được hỗ trợ bằng kim loại quý, như Utah đang tiên phong, sẽ là chìa khóa để vượt qua những rào cản này.
Triển Vọng Thị Trường Vàng và Bạc Quốc Tế (2025-2030)
Thị trường vàng và bạc toàn cầu đang được định hình bởi một loạt các yếu tố kinh tế vĩ mô, địa chính trị và công nghệ, cho thấy một triển vọng tăng giá mạnh mẽ trong những năm tới.
Dự báo giá vàng
Vàng đã cho thấy một đà tăng trưởng mạnh mẽ, vượt mốc 3.000 USD vào đầu năm 2025 và đạt mức cao nhất mọi thời đại trên 3.160 USD vào tháng 4 năm 2025. Các nhà phân tích dự báo giá vàng sẽ tiếp tục tăng:
- Cuối năm 2025: Giá vàng có thể đạt 3.500 USD, với mức thấp nhất duy trì trên 2.500 USD.
- Cuối năm 2026: Giá có thể đạt 4.000 USD, với mức thấp nhất trên 3.000 USD.
- Cuối năm 2030: Vàng được dự báo sẽ giao dịch trong khoảng 4.000 USD đến 5.500 USD. Một số dự báo thậm chí còn lạc quan hơn, với mục tiêu 5.155 USD vào năm 2030
Dự báo giá bạc
Bạc, với vai trò kép là kim loại quý và kim loại công nghiệp, cũng được kỳ vọng sẽ có một quỹ đạo tăng giá đáng kể:
- Năm 2025: Giá bạc được dự báo sẽ dao động từ 28 USD đến 32 USD mỗi ounce, trung bình khoảng 30 USD, với khả năng đạt đỉnh 42,44 USD vào tháng 12. Một số dự báo khác cho thấy bạc có thể chạm mốc 49 USD vào năm 2025.
- Năm 2026: Giá dự kiến từ 30 USD đến 35 USD, trung bình khoảng 32,50 USD.
- Năm 2030: Bạc có thể đạt mức 38 USD đến 45 USD, trung bình khoảng 41 USD. Các dự báo lạc quan hơn cho rằng bạc có thể đạt 82 USD trước năm 2030
Các yếu tố thúc đẩy thị trường quốc tế
- Chính sách tiền tệ và lạm phát: Lãi suất thấp hơn ở Hoa Kỳ vào năm 2025 và 2026 có thể làm tăng nhu cầu đối với vàng không sinh lời, đẩy giá lên cao khi các nhà đầu tư tìm cách bảo toàn giá trị. Vàng và bạc được coi là hàng rào chống lại lạm phát, và kỳ vọng lạm phát là yếu tố thúc đẩy quan trọng nhất đối với giá vàng.
- Căng thẳng địa chính trị và bất ổn kinh tế: Bất ổn thị trường, căng thẳng địa chính trị và khủng hoảng kinh tế thường đẩy các nhà đầu tư tìm đến vàng như một tài sản trú ẩn an toàn. Các rủi ro liên quan đến thương mại và sự không chắc chắn về tài sản của Hoa Kỳ cũng góp phần vào xu hướng này.
- Nhu cầu từ ngân hàng trung ương: Các ngân hàng trung ương trên toàn thế giới đã và đang tích lũy vàng với tốc độ kỷ lục, với lượng mua ròng chính thức đạt 244 tấn trong quý 1 năm 2025. Xu hướng này, được thúc đẩy bởi mong muốn đa dạng hóa dự trữ khỏi đồng đô la Mỹ và bảo vệ chống lại sự mất giá tiền tệ, dự kiến sẽ tiếp tục ít nhất đến năm 2026-2027. Trung Quốc và Ba Lan là những nước mua vàng lớn nhất.
- Giảm đô la hóa (De-dollarization): Nhiều quốc gia đang giảm lượng dự trữ ngoại hối bằng đồng đô la Mỹ và trái phiếu chính phủ Hoa Kỳ để giảm thiểu rủi ro liên quan đến hệ thống chuyển tiền quốc tế SWIFT và để cân bằng ảnh hưởng của phương Tây. Sự mở rộng của BRICS và mong muốn của Trung Quốc về một hệ thống tài chính toàn cầu ít phụ thuộc vào đồng đô la Mỹ cũng thúc đẩy nhu cầu vàng.
- Nhu cầu công nghiệp: Bạc có nhu cầu công nghiệp đáng kể, đặc biệt từ lĩnh vực năng lượng tái tạo và điện tử, dự kiến sẽ hỗ trợ tăng trưởng giá.
- Hạn chế nguồn cung: Khai thác vàng có thể giảm vào cuối thập kỷ, và các quy định môi trường cùng chi phí khai thác tăng cao đang làm cho các dự án khai thác mới trở nên khó khăn hơn, có khả năng hạn chế nguồn cung trong tương lai.
- Token hóa vàng: Xu hướng token hóa vàng bằng công nghệ blockchain đang làm cho vàng dễ tiếp cận hơn cho các nhà đầu tư toàn cầu thông qua các nền tảng tiền điện tử, thúc đẩy nhu cầu.
Thị Trường Vàng và Bạc Việt Nam: Cơ Hội và Thách Thức
Thị trường vàng Việt Nam đang trải qua một giai đoạn chuyển đổi đáng kể, với các chỉ đạo từ chính phủ nhằm thu hẹp khoảng cách giá giữa vàng trong nước và quốc tế.
Bối cảnh và ý nghĩa văn hóa của vàng tại Việt Nam
Vàng có một vai trò cực kỳ quan trọng trong xã hội Việt Nam, không chỉ trong các sự kiện văn hóa và đám cưới mà còn là một kho lưu trữ giá trị quan trọng trong nhiều cuộc khủng hoảng. Trong lịch sử, vàng thường được sử dụng như một loại tiền tệ, đặc biệt trong thời kỳ siêu lạm phát, và thậm chí các tài sản lớn như xe cộ và nhà cửa cũng được mua bằng vàng. Vàng cũng là biểu tượng của sự giàu có, địa vị xã hội và được tin là mang lại sự thịnh vượng và may mắn.
Các yếu tố thúc đẩy và thách thức thị trường vàng Việt Nam
- Chính sách điều hành: Chính phủ Việt Nam đã chỉ đạo thu hẹp khoảng cách giá vàng trong nước và quốc tế xuống chỉ còn 1-2% từ mức đỉnh 15%+ vào giữa năm 2025. Các cải cách chính bao gồm sửa đổi Nghị định 24 để dỡ bỏ độc quyền nhà nước đối với sản xuất vàng miếng (như SJC), cho phép các doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia sản xuất, tăng nguồn cung
- Minh bạch thị trường: Việc thiết lập cơ sở dữ liệu vàng quốc gia và nền tảng giao dịch sẽ giúp kiểm soát buôn lậu và đầu cơ, đồng thời tăng cường thực thi pháp luật để ngăn chặn các hoạt động bất hợp pháp
- Nhu cầu tăng cao: Nhu cầu vàng trong nước tăng vọt do kỳ vọng giá vàng toàn cầu tiếp tục tăng, lo ngại về chính sách thuế quan của Hoa Kỳ, chính sách tiền tệ không thể đoán trước của Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ, và căng thẳng địa chính trị. Tâm lý “sợ bỏ lỡ” (FOMO) cũng là một yếu tố thúc đẩy mạnh mẽ, khiến nhiều nhà đầu tư đổ xô mua vàng khi giá tăng.
- Hạn chế nguồn cung: Việc không bổ sung nguồn cung vàng miếng vào thị trường từ đầu năm 2025 đã khiến giá vàng trong nước tăng cao hơn nhiều so với giá quốc tế. Sự thiếu hụt nguồn cung này tạo điều kiện cho đầu cơ và thao túng giá.
- Rủi ro và biến động: Mặc dù có những nỗ lực can thiệp của chính phủ, thị trường vàng Việt Nam vẫn tiềm ẩn rủi ro và biến động do nguồn cung hạn chế và tâm lý đám đông. Các chuyên gia khuyến cáo nhà đầu tư nên thận trọng, tránh giao dịch vàng ngắn hạn và đa dạng hóa danh mục đầu tư.
Triển vọng thị trường bạc tại Việt Nam
Thị trường kim loại quý tại Việt Nam dự kiến sẽ đạt doanh thu 7.217,5 triệu USD vào năm 2030, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 8,7% từ năm 2025 đến 2030. Mặc dù vàng là kim loại tạo doanh thu lớn nhất vào năm 2024, bạc được dự báo là phân khúc kim loại sinh lợi nhất và có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trong giai đoạn dự báo.
- Xu hướng thị trường: Thị trường trang sức Việt Nam dự kiến sẽ tăng trưởng nhờ đô thị hóa, tăng cường áp dụng kỹ thuật số, thiết kế sáng tạo, chính sách chính phủ thuận lợi và sự chú trọng ngày càng tăng vào tính bền vững và nguồn gốc đạo đức.
- Công nghệ và chính sách: Các tiến bộ công nghệ như in 3D và thiết kế hỗ trợ máy tính (CAD) đang cải thiện hiệu quả sản xuất và đổi mới thiết kế trong ngành trang sức. Chính sách của chính phủ nhằm tiêu chuẩn hóa giao dịch vàng và đảm bảo chất lượng, tính xác thực của sản phẩm cũng góp phần vào sự tăng trưởng của thị trường.
- Thương mại bạc: Năm 2023, Việt Nam xuất khẩu 1,87 triệu USD bạc, chủ yếu sang Hoa Kỳ, và nhập khẩu 39,4 triệu USD bạc, chủ yếu từ Nhật Bản.
Cơ hội đầu tư tại Việt Nam
Với những thay đổi về chính sách và động lực thị trường, Việt Nam đang tạo ra những cơ hội đầu tư độc đáo trong lĩnh vực vàng và bạc:
- Vàng vật chất: Mua vàng miếng SJC với kỳ vọng giá sẽ điều chỉnh giảm 10-15% khi các cải cách có hiệu lực.
- ETF vàng: Nền tảng giao dịch vàng sắp tới của Việt Nam có thể hỗ trợ các quỹ ETF theo dõi giá trong nước.
- Các công ty khai thác/tinh chế vàng: Đầu tư vào các công ty như SJC, PNJ hoặc DOJI khi họ mở rộng sản xuất theo giấy phép mới.
- Giao dịch chênh lệch tiền tệ: Kết hợp vị thế mua cổ phiếu Việt Nam với vị thế bán USD/VND. Khi giá vàng hội tụ, đồng Việt Nam có thể mạnh lên, thúc đẩy lợi nhuận.
Kết luận
Động thái của Florida và các bang khác ở Hoa Kỳ, cùng với những cải cách chính sách ở Việt Nam, đang định hình lại vai trò của vàng và bạc trong hệ thống tài chính toàn cầu. Vàng và bạc không chỉ là tài sản trú ẩn an toàn trong thời kỳ bất ổn kinh tế mà còn đang dần được tái công nhận là tiền tệ hợp pháp.
Triển vọng tăng giá mạnh mẽ của cả vàng và bạc trên thị trường quốc tế, được thúc đẩy bởi các yếu tố như lạm phát, căng thẳng địa chính trị, nhu cầu từ ngân hàng trung ương và sự phát triển công nghệ, cho thấy kim loại quý sẽ tiếp tục là một phần quan trọng trong danh mục đầu tư. Tại Việt Nam, các nỗ lực của chính phủ nhằm thu hẹp khoảng cách giá vàng và tăng cường minh bạch thị trường đang tạo ra những cơ hội đầu tư mới, đồng thời củng cố vai trò truyền thống của vàng trong nền kinh tế và văn hóa. Tuy nhiên, nhà đầu tư cần thận trọng và theo dõi sát sao các diễn biến chính sách và thị trường để đưa ra quyết định sáng suốt.
Xem thêm:
Bạc Tích Trữ Giải Pháp Tài Chính Bền Vững Trong Kỷ Nguyên Mới